Views: 4441 Author: Nyatakakadzraɖoƒe ƒe Nuŋlɔla Ta Ɣeyiɣi: 2024-06-21 Dzɔtsoƒe: Teƒe
Pepa kotokuwo le afisiafi—nuɖuɖudzraƒewo, nunanadzraƒewo, kple bubuwo. Wonaa mɔnu yeye aɖe si woate ŋu azã ɖe aŋekotokuwo teƒe. Wotsɔ atiwo wɔe, eye wogblẽa nu le nugbagbeviwo ŋu eye zi geɖe la, wogbugbɔa wo zãna. Gake ga si wogblẽna ɖe pepakotokuwo wɔwɔ kple wo tsɔtsɔ ƒu gbe ŋu la gakpɔtɔ le nutoa me. Wo wɔwɔ zãa tsi kple ŋusẽ ɖedzesi aɖe. Ne womegazãe ake o la, wogatsɔa wo kpena ɖe eŋu.
Alesi woagbugbɔ awɔ pepakotokuwoe nyanya ate ŋu aɖe ŋusẽ si wòkpɔna ɖe nutome dzi dzi akpɔtɔ. Woate ŋu azã pepakotoku akpa gãtɔ ne wokɔ eye woƒu. Akpa ɖesiaɖe si menye pepa o ɖeɖeɖa, abe asiléƒewo ene, nana be woate ŋu azãe ake. Akplo siawo gbugbɔgazã doa alɔ ganya si le tsatsam. Eɖea atiwo dzi kpɔtɔna, eɖea gbeɖuɖɔwo tsɔtsɔ ƒu gbe ƒe gbeɖuɖɔ dzi kpɔtɔna, eye wòɖea ɖiƒoƒo dzi kpɔtɔna. To nusiwo wogbugbɔ zãna me la, míekpena ɖe amewo ŋu míekpɔa nunɔamesiwo ta eye míekpɔa nutome ta.
Pepa kotoku ƒomevi aɖe si | woate ŋu agbugbɔ awɔ | nu siwo woate ŋu azã ake |
---|---|---|
Nuɖuɖudzraƒe ƒe Akplowo . | Woate ŋu azãe ake . | Kpɔ egbɔ be wole dzadzɛ eye woƒu . |
Ŋdɔnuɖuɖukotokuwo . | Woate ŋu azãe ake . | Ele be nuɖuɖu ƒe nugbagbevi siwo susɔ la navo tso eme . |
Brown Pepa ƒe Akplowo . | Woate ŋu azãe ake ŋutɔ . | Zi geɖe la, wotsɔa nusiwo wogbugbɔ zãna wɔe . |
Pepa kotoku siwo wotsɔ wax wɔe . | Womate ŋu azãe ake o . | Enyo wu na gbeɖuɖɔ wɔwɔ ne wole nuɖuɖu gbegblẽwo ŋu kɔm . |
Akplo siwo me dɔlékuiwo le vevie . | Womate ŋu azãe ake o . | ele be woatsɔe aƒu gbe nyuie . |
Pepa kotoku siwo wogbugbɔ zãna la lɔ afɔɖeɖe geɖe ɖe eme:
Nuƒoƒoƒu kple ʋuɖoɖo: Woƒoa akplowo nu ƒu hetsɔa wo yia teƒe siwo wogbugbɔa nu le.
Ðoɖowɔwɔ: Woɖoa akplowo ɖe ɖoɖo nu be woaɖe ɖiƒoƒo kple nusiwo menye pepa o ƒe akpa aɖewo ɖa.
Dɔwɔwɔ: Wogbãa pepa dzadzɛ, wotsakae kple tsi tsɔ wɔa ʋuʋudedi, eye emegbe wotrɔa asi le eŋu wòzua pepa yeyewo.
Curbside recycling ɖoɖo geɖe xɔa pepa kotokuwo. Ele vevie be woalé ŋku ɖe nutoa me ƒe mɔfiamewo ŋu. Zi geɖe la, pepakotoku siwo le dzadzɛ eye woƒuna la sɔ na mɔ̃ siwo wotsɔna ƒoa ʋuƒoe. Ele be woatsɔ akplo siwo me nuɖuɖu ƒe nugbagbevi susɔewo le la aƒu gbe le mɔ vovovowo nu.
Hafi nàgbugbɔ azãe la, ɖe nusiwo menye pepa o ƒe akpa ɖesiaɖe abe asiléƒewo, ka, kple plastik alo ga ƒe akpa aɖewo ɖa. Esia naa wowɔa dɔ nyuie eye wòɖea afɔku si le ɖiƒoƒo me dzi kpɔtɔna.
Pepa kotoku siwo wogbugbɔ zãna kpena ɖe ame ŋu be gbeɖuɖɔ siwo le tomenuwo me dzi ɖena kpɔtɔna. Eɖea nusiwo ŋu womeɖe mɔ ɖo o ƒe hiahiã dzi kpɔtɔna, atiwo kple nunɔamesi bubuwo ta kpɔkpɔ. Dɔwɔwɔ sia ɖea ŋusẽzazã kple ya siwo gblẽa nu le anyigba ŋu dzi kpɔtɔna. Pepa ɖesiaɖe si wogbugbɔ zãna la kpena ɖe ɣletinyigba si le lãmesẽ me wu ŋu.
Zi geɖe la, wotsɔa ka siwo wogbugbɔ zãna wɔa pepakotokuwo. Wo gbugbɔgazã doa alɔ ganya si le tsatsam to nuwo zazã me. Esia ɖea nu yeyewo didi dzi kpɔtɔna eye wòdoa nunɔamesiwo zazã si li tegbee ɖe ŋgɔ.
Pepa kotoku siwo menye waxed o la nye esiwo woate ŋu awɔ dɔ le. Wogbãna le dzɔdzɔme nu, si naa anyigba la nyona ɖe edzi. Gbeƒãɖeɖe nye mɔnu nyui aɖe si woate ŋu azã ɖe eteƒe ne womegazãe o. Etrɔa nunyiamewo yia Anyigba dzi, si doa alɔ numiemiewo ƒe tsitsi.
Wotsɔa dzɔdzɔme kraft pepa wɔa pepakotoku siwo ƒe amadede nye aŋutiɖiɖi. Nu sia nu sẽ, enɔa anyi didina, eye zi geɖe la, ka siwo wogbugbɔ zãna nɔa eme. Dzɔdzɔme amadedea tsoa asitɔtrɔ sue aɖe ko me, si wɔnɛ be akplo siawo meganyea nusiwo gblẽa nu le nutome ŋu o. Wozãa wo zi geɖe le nuɖuɖudzraƒewo kple wo babla me.
Woate ŋu azã pepakotoku siwo ƒe amadede nye aŋutiɖiɖi la ƒe agbɔsɔsɔme si woate ŋu agbugbɔ awɔ la sɔ gbɔ ŋutɔ. Woƒe wɔwɔme bɔbɔe la wɔnɛ be woate ŋu atrɔ asi le wo ŋu bɔbɔe le nusiwo wogbugbɔ zãna ƒe dɔwɔƒewo. Curbside recycling programs akpa gãtɔ xɔa wo. Woate ŋu azã ka siwo wogbugbɔ zã la atsɔ awɔ pepa yeyewo, si ana ɖetugbui leaƒewo ƒe nuzazãwo nagahiã o.
Dzadzraɖo nyuie nana be wogbugbɔa nuawo wɔa dɔ nyuie. Wɔ ɖe afɔɖeɖe siawo dzi:
Ɖe nusiwo menye pepa o ɖa: asiléƒewo, ka, alo plastik ƒe akpa ɖesiaɖe.
Dzadzɛ eye wòaƒu: Kpɔ egbɔ be nuɖuɖu ƒe nugbagbevi alo ami aɖeke mele akploawo me o.
Flatten the bags: Esia nana teƒe nɔa anyi eye wònana ʋuɖoɖo nɔa bɔbɔe.
Pepa kotokuwo te ŋu wɔa dɔ vovovowo ŋutɔ. Mɔ dodzidzɔname kple mɔnu aɖewo siwo dzi nàto agbugbɔ wo azã la dometɔ aɖewoe nye esi:
Nunanawo ƒe babla: Zã pepakotokuwo abe nunana gbadzɛ ene. Tsɔ dzesidenuwo, stamp, alo nusiwo wotsɔna ƒoa nu ɖe nu ŋu ɖo atsyɔ̃ nɛ.
Agbalẽa ƒe akpawo: Kpɔ nusrɔ̃gbalẽwo ta to pepakotokuwo tsɔtsɔ tsyɔ wo dzi me.
Nudzraɖoƒe: Ðo nu suewo abe asinudɔwɔwɔwo alo fefenuwo ene ɖe ɖoɖo nu.
Nusiwo wotsɔ blaa nu: shred paper bags be woazã abe cushioning na nusiwo mebɔbɔ o.
Aɖaŋudɔwo: Wɔ aɖaŋudɔwo, tso pepa mache dzi va ɖo aɖaŋu siwo wowɔ ɖe ɖoɖo nu dzi.
Pepa kotokuwo gbugbɔgazã kpena ɖe ame ŋu be woaɖe gbeɖuɖɔ dzi akpɔtɔ. Ɣesiaɣi si nègbugbɔ ɖo pepakotoku ɖe asi la, èdidia eƒe agbenɔƒe ɖe edzi, eye nèɖea eƒe agbe ɖa le tomenuwo tsɔtsɔ ƒu gbe me. Nuwɔna sia ɖea nunɔamesiwo dzi kpɔtɔna eye wòɖea nu yeyewo didi dzi kpɔtɔna. Gakpe ɖe eŋu la, eɖea ŋusẽzazã kple ya si dona tso ewɔwɔ ƒe ɖoɖowo me dzi kpɔtɔna. Ne míedi be míazã nutovɛwo na pepakotokuwo la, mí katã míate ŋu akpe asi ɖe nɔnɔme si li ke wu ŋu.
Menye pepakotokuwo katãe woate ŋu azã ake sɔsɔe o. Wo dometɔ aɖewo hea kuxi ɖedzesiwo vɛ:
Pepa kotoku siwo wotsɔ wax wɔe: Wozãa akplo siawo zi geɖe tsɔ wɔa nuɖuɖui. Wax-nulénu la na be womate ŋu atrɔ asi le wo ŋu o eye wosɔ na gbeɖuɖɔ wɔwɔ boŋ.
Akplo siwo me dɔlékuiwo le: Akplo siwo me wotsɔ nuɖuɖu, ami, alo ɖiƒoƒo bubuwo ƒo ɖii ate ŋu agblẽ nu le nusiwo wogbugbɔ zãna ŋu. Ele be woaƒo wo nu ƒu alo atsɔ wo aƒu gbe abe gbeɖuɖɔ ene.
Pepa kotoku siwo wotsɔ plastik wɔe: Plastik-nu siwo wotsɔna gbugbɔa nu siwo wogbugbɔ zãna la le kotoku siawo me, siwo wozãna zi geɖe hena nuɖuɖu siwo wotsɔna yia teƒe bubuwo. Wohiã na dɔwɔwɔ tɔxɛ alo ele be woagazã wo ne anya wɔ.
Mɔfiame siwo ku ɖe nusiwo wogbugbɔ zãna ŋu ate ŋu ato vovo ŋutɔ le teƒe si wole nu. Nuwo gbugbɔgawɔ ƒe ɖoɖo sesẽwo le nuto aɖewo me siwo xɔa nu vovovowo, gake bubuwo ya xea mɔ na wo wu. Ele vevie ŋutɔ be nàlé ŋku ɖe nusiwo wogbugbɔ zãna ƒe ɖoɖoa ƒe sewo ŋu be nàkpɔ egbɔ be wotsɔe ƒu gbe nyuie. Nutoa me mɔfiamewo dzi wɔwɔ kpena ɖe ame ŋu be woagaƒo ɖi o eye wòkpɔa egbɔ be wowɔ dɔ tso nuwo ŋu nyuie.
Pepa kotokuwo gbugbɔgazã le vevie ŋutɔ be woaɖe gbeɖuɖɔwo dzi akpɔtɔ eye woakpɔ nunɔamesiwo ta. Ekpena ɖe ame ŋu be woaɖe tomenuwo zazã dzi akpɔtɔ eye wòdoa alɔ nuto si li tegbee. Akplo ɖesiaɖe si wogbugbɔ zã la kpɔa ŋusẽ nyui ɖe ame dzi.
Woate ŋu azã pepakotoku siwo woate ŋu azã ake: Nuɖuɖu, ŋdɔnuɖuɖu, kple pepakotoku siwo ƒe amadede nye aŋutiɖiɖi la nye esiwo woate ŋu azã ake. Akplo siwo wotsɔ wax wɔe kple esiwo ŋu woƒo ɖii mele o.
Nusiwo wogbugbɔ zãna ƒe ɖoɖo: nuƒoƒoƒu, nuwo ɖoɖo ɖe ɖoɖo nu, kple wo ŋudɔwɔwɔ ɖe nu yeyewo me.
Mɔ si dzi woato age ɖe eme: Ðoɖo geɖewo xɔa pepakotoku siwo le dzadzɛ eye woƒu.
Nusiwo menye pepa o: Ðe asiléƒewo kple nu bubuwo ɖa hafi nàgbugbɔ awɔ wo ŋudɔ.
To pepakotokuwo gbugbɔgazã kple wo zazã ake me la, mí katã míate ŋu akpe asi ɖe ɣletinyigba si le lãmesẽ me wu ŋu. Wɔ ɖe nutoa me ƒe mɔfiamewo dzi eye nàɖe akpa ɖesiaɖe si menye pepa o ɖa. Bu mɔnu siwo dzi woato azã akplowo ake ŋu, abe nunana gbadzɛ alo nudzraɖoƒe ene. Agbagbadzedze sue ɖesiaɖe le vevie le etsɔme si anɔ anyi ɖaa tutuɖo me.