Okupakinga okukyukakyuka n’engeri zaayo ezitazitowa era ezikyukakyuka, mpolampola zifuuka omuganzi w’omulimu gw’okupakinga. Okupakinga okukyukakyuka si ngeri nnyangu yokka ey’okupakinga, wabula n’omukulembeze w’ekitongole ky’okupakinga mu biseera eby’omu maaso, era obusobozi bwayo obw’enkulaakulana bujja kuvuga akatale konna okutuuka ku ntikko empya.
Enkulaakulana y’okupakinga ekyukakyuka mu biseera eby’omu maaso ejja kufaayo nnyo ku kuyimirizaawo. Mu kweyongera okumanyisa abantu ku kukuuma obutonde bw’ensi ennaku zino, okupakinga okukyukakyuka kujja kufuuka omulimu gw’okupakinga okutumbula enkulaakulana ey’olubeerera mu yingini. Mu biseera eby’omu maaso, okupakinga okukyukakyuka kujja kukozesa ebintu ebisinga okukuuma obutonde bw’ensi, gamba ng’ebintu ebiyinza okuvunda, ebikozesebwa ebisobola okuddamu okukozesebwa n’ebirala, okukendeeza ku buzibu obuva ku butonde bw’ensi. Okuyita mu kulongoosa enkola z’okukola dizayini n’okufulumya, okupakinga okukyukakyuka kujja kufaayo nnyo ku kukekkereza amaanyi n’okuddamu okukola eby’obugagga, kiyamba mu nkulaakulana ey’olubeerera ey’amakolero g’okupakinga. Enkulaakulana y’okupakinga ekyukakyuka mu biseera eby’omu maaso ejja kussa nnyo essira ku kukozesa tekinologiya ow’amagezi. Olw’okukulaakulana kwa tekinologiya okutambula obutasalako, okupakinga okukyukakyuka kujja kuyingizaamu ebintu ebitegeera ennyo okusobola okutuukiriza endowooza y’okupakinga okw’amagezi. Ebiseera eby’omumaaso eby’okupakinga okukyukakyuka bijja kuba n’okutegeera okw’amagezi, enkolagana ey’amagezi, okuddukanya amagezi n’emirimu emirala, okuyita mu sensa ezimbiddwamu n’enkola z’okufuga ez’amagezi okutuuka ku kulondoola mu kiseera ekituufu n’okuddukanya ebintu. Abaguzi basobola okufuga okuva ewala n’okuddukanya okupakinga okukyukakyuka nga bayita mu ssimu ez’amaanyi n’ebyuma ebirala, ne balongoosa obulungi n’amagezi g’okupakinga, n’okuleeta abaguzi obumanyirivu obulungi.
Okusobola okutegeera obuwangaazi bw’okupakinga okukyukakyuka, enteekateeka zaffe entongole ze ziruwa?
1) Okupakinga okukyukakyuka kukoleddwa okukendeeza ku nkozesa y’ebintu ebipakiddwa .
okugatta firimu ne foils (polymers, paper ne aluminium) okuganyulwa mu bintu ebikuŋŋaanyiziddwa.
Ebiziyiza ebisobola okulongoosebwa n'emirimu emirala (okugeza okukuba ebitabo, okusiba).'
Obuzito obutono ate obutono bukendeeza ku maanyi agakozesebwa okutambuza n’okutereka.
Omugerageranyo ogw’enjawulo ogw’okupakinga wansi okutuuka ku kintu (emirundi 5 ku 10 wansi okusinga ebirala).
Okukendeeza ku nkozesa y’ebintu n’amaanyi mu nkola yonna ey’okugaba ebintu ekivaamu okukendeeza ku butonde bw’ensi.
Sayizi, ensengeka n’ebifaananyi bisobola okutereezebwa mu ngeri ennyangu era ey’amangu.
2) Okupakinga okukyukakyuka kukuuma era kukuuma ebintu eby’omuwendo .
l akuuma ebintu ebirungi mu n'ebibi nga bifuluma - ebyetaagisa mu mmere, eddagala n'ebyokunywa.
l Ebiziyiza n’obukuumi ebikoleddwa ku bubwe nga tuyita mu kugatta okugezi okw’ebintu eby’enjawulo.
l Okulongoosa obulamu bw’ebintu eby’enjawulo ebisobola okwonooneka.
L era esobola okusobozesa ebintu ebimu okussa oba okukuuma embeera ezikyusiddwa okumala ebbanga eddene.
3) Okupakinga okukyukakyuka kiziyiza kasasiro w’okupakinga .
l Ebintu ebitono ennyo ebikozesebwa mu kigendererwa kye kimu.
l Okupakinga okukyukakyuka kupakira ekitundu ky’ebintu eby’emmere mu Bulaaya ate nga akozesa kimu kya mukaaga kyokka ku bintu byonna ebipakiddwa mu bakozesa.
l Ebintu ebitono ennyo mu kupakira kasasiro.
l Omugerageranyo gw’okupakinga okutono ennyo-ku-bikolebwa: Wansi emirundi 5 ku 10 okusinga eby’okugonjoola ebirala.
l Sayizi za pack ezikyukakyuka okutuuka ku kintu – si sayizi emu ekwatagana zonna.
l Hape ne format bisobola okutereezebwa okutuuka ddala ku fit product volume - si size emu etuukira ku bonna.
4) Okupakinga okukyukakyuka okuzitowa kukekkereza eby’obugagga .
l Lightweight kitegeeza ebintu ebitono ebipakiddwa ebikozesebwa ate nga bitono ebikolebwa.
l Okupakinga okukyukakyuka kuyinza okugatta ebintu eby’enjawulo era kuwa emirimu mingi n’obusobozi.
l Okupakinga okukyukakyuka kusobozesa omugerageranyo ogw’enjawulo ogw’okupakinga okutuuka ku kintu ekitono: wansi emirundi 5 ku 10 okusinga eby’okugonjoola ebirala.
l Obuzito obutono kitegeeza amaanyi matono agakozesebwa mu kutambuza – ka kibeere nti okupakinga kujjula oba tekuliimu kintu kyonna.
5) Okupakinga okukyukakyuka kuzannya ekitundu ekitono ku kigere ky’ekintu ekiva mu mmere naye nga mulimu munene mu kukuuma .
l Bw’olowooza ku bulamu bw’ekintu eky’emmere, okupakinga okukyukakyuka kufuula ekitundu kitono kyokka ku kaboni ekifulumya kaboni – ku average wansi wa 10%.
l Okukola emmere munda mu paaka kitera okukiikirira enkozesa enkulu ey’eby’obugagga n’okukosa ennyo obutonde bw’ensi.
l Okupakinga okukyukakyuka kuyamba mu kukendeeza ku kasasiro w’emmere, bwe kityo ne kikekkereza eby’obugagga ebikulu - okusinga bwe kyetaagisa okufulumya okupakinga kwennyini.
l Okupakinga okukyukakyuka kukekkereza eby’obugagga bingi nnyo okusinga bwe bikozesa.
6) Okupakinga okukyukakyuka okutwalira awamu kukola bulungi ku by’obugagga okusinga ebika by’okupakinga ebirala .
l Okuweereza ekigendererwa kye kimu ate nga banywa ebintu ebitono ennyo n’amaanyi mu bulamu bwonna.
l Ebintu ebitono ebikozesebwa bivaamu kasasiro omutono okupakinga okukung’aanya, okusunsula n’okuddamu okukola.
l Ne bwe kiba nti emiwendo gy’okuddamu okukola ebintu gitono okupakinga okukyukakyuka kutera okuvaamu okufiirwa kw’ebintu okutono okusinga ebirala. Wadde kiri kityo, ekigendererwa kwe kwongera okukunganya, okusunsula & okuddamu okukola.
l A 50G rigid pack with a 80% recycling rate results in 10g material loss ate ekyenkanankana ne 5G flexible pack nga 0% recycling rate kivaamu 5G zokka okufiirwa.
7) Okupakinga okukyukakyuka kuwagira okukozesa n’okufulumya .
l Okupakinga okukyukakyuka kye kitundu ekikulu mu mmere.
l Kiyamba okuziyiza n’okukuuma emmere mu lujegere lwonna era kisobozesa okutuusa obulungi era nga tewali bulabe eri omukozesa.
l Okupakinga okukyukakyuka kye kimu ku bigenda okukolebwa okuziyiza kasasiro w’emmere ekintu ekikulu eky’obutonde n’ebyenfuna mu nsi yonna.
l Okupakinga okukyukakyuka okutwalira awamu kukola bulungi ku by’obugagga okusinga eby’okugonjoola ebirala olw’obuzito bwayo obutono ennyo.
8) Okupakinga okukyukakyuka kuyamba okuziyiza okusaasaanya emmere .
l 1/3 y’emmere ekolebwa mu nsi yonna terywa – ekiikirira okwonoona ennyo eby’obugagga (okugeza amazzi, amaanyi, ettaka) n’omukka ogufuluma mu bbanga oguteetaagisa.
l Okupakinga okukyukakyuka kuwa eby’okugonjoola olw’okukola dizayini ekyukakyuka olw’engeri entuufu ey’okukuuma n’okuweereza.
l Ebitundu n’ensengeka ezitereezebwa bikendeeza ku bisigadde ku pulati ne mu paaka.
L egaba eby’obulamu n’okutereka eby’okulya ebiwanvu ku mmere ey’enjawulo (okugeza ennyama, amata, kaawa, enva endiirwa), bwe kityo ne kikendeeza ku kasasiro w’emmere ku mutendera gw’abaguzi n’abaguzi.
9) Okupakinga okukyukakyuka kuwagira ebyenfuna ebyekulungirivu okusukka okuddamu okukola ebintu byokka .
l Ebyenfuna ebyekulungirivu bigenderera okukendeeza ku nkozesa y’eby’obugagga n’okukola kasasiro – si kwekulungirivu n’okuddamu okukola ebintu byokka.
l Okupakinga, dizayini y’ebyenfuna ebyekulungirivu erina akakwate n’okukendeeza ku kufiirwa kw’ebintu ebipakiddwa mu bulamu bwonna, era n’okukendeeza ku kasasiro w’emmere.
l Design for only recycling can less to counter-productive solutions, nga okweyongera okukozesa ebintu ebizito mono-materials ebiyinza okuvaamu okutwalira awamu okukosa obutonde obw’amaanyi.
l Okutwaliza awamu, okupakinga okukyukakyuka kuleeta okufiirwa kw’ebintu okutono mu bulamu bwonna obwa IST okusinga eby’okugonjoola ebirala ebirala.
l Omugabo gw’okupakinga okukyukakyuka okukendeeza ku kasasiro w’emmere y’ensonga endala enkulu ewagira ebyenfuna ebyekulungirivu.
l Okupakinga okukyukakyuka kweyongera okuddamu okukozesebwa mu ngeri endala mu by’enfuna ebyekulungirivu.
