is non ވޮވެން ބެގް މެނުފެކްޗަރިންގ ބިޒްނަސް ޕްރޮފިޓެބަލް)

ގްލޯބަލް ގޮތުން ބަލާއިރު، ނޮން ވޮވެން ބެގްސް މެނުފެކްޗަރިން އިންވެސްޓަރުންނަށް އެޓްރެކްޓިވް އޮޕްޝަނެއްގެ ގޮތުގައި ފާހަގަކުރެވިފައިވެ އެވެ. މި ވެންޗަރ ފައިދާ ލިބިދާނެތޯ ވިސްނަމުންދާނަމަ، ތިބާ ހުރީ ރަނގަޅު ތަނެއްގައި.

މި ބްލޮގުގައި، އެއީ ތިމާއަށް ރަނގަޅު ވިޔަފާރީގެ ފުރުސަތެއްތޯ ކަނޑައެޅުމަށްޓަކައި، ނޮން ވޮވެން ބެގް މެނުފެކްޗަރިންގ އިންޑަސްޓްރީގެ ޕޮޓެންޝަލް، ބިޒްނަސް އެންވަޔަރަންމަންޓް، ރިސްކް މެނޭޖްމަންޓް، ކޮންސިއުމަރ ޕްރެފެރެންސްސް.

މާކެޓް ޓްރެންޑްސް އަދި ގްރޯތް ޕޮޓެންޝަލް

• ގްލޯބަލް ރީޔޫޒް ކުރެވޭ ދަބަސް މާކެޓް ގްރޯތް

އަހަރު	މާކެޓް ސައިޒް ( ބިލިއަން އިން)	ގްރޯތް ރޭޓް (ސީއޭޖީއާރު)
2021	6.2	8.1%
2026 (އެސްޓީ.)	9.2	8.1%

• ކީ ޑްރައިވަރުން : އަށް ވުރެ ގިނަ ގައުމުގައި ޕްލާސްޓިކް ކޮތަޅު މަނާކުރުމާއި 127 ތިމާވެށްޓަށް ކުރާ އަސަރުތަކަށް ހޭލުންތެރިކަން އިތުރުކުރުން.

• ފާހަގަކޮށްލެވޭ މާކެޓްތައް : އެމެރިކާ، އީޔޫ، އިންޑިއާ، އަދި ޗައިނާ، ތިމާވެށީގެ ގަވާއިދުތަކުން ވިޔަފާރި ނުކުރާ ކޮތަޅުތަކަށް ބޮޑު ޑިމާންޑެއް ކުރިމަތިވެއެވެ.

• 2022 ވަނަ އަހަރު އީޔޫއިން ޑިރެކްޓިވް އެއް ކަނޑައެޅިއިރު ޕްލާސްޓިކް ކޮތަޅު ބޭނުންކުރާ މިންވަރު މަދުކުރުމަށް މެމްބަރު ގައުމުތަކަށް 2025 ވަނަ އަހަރުގެ ނިޔަލަށް އަހަރަކު 40 ކޮތަޅަށް ، ނޮން ވޮވެން ބެގްސް ފަދަ ރީޔޫޒް ކުރެވޭ ބަދަލުތަކަށް އޮންނަ ޑިމާންޑް ބޮޑުވެއްޖެ އެވެ.

• ފަދަ ގައުމުތަކުން ޗައިނާ އާއި އިންޑިއާ ވެސް ޕްލާސްޓިކް ކޮތަޅުތަކުގައި ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި މަނާކޮށްފައިވާއިރު، ތިމާވެށީގެ ކޮމިޓްމަންޓްތަކުގެ ތެރެއިން ނޮން ވޮވެން ކޮތަޅެއްގެ ޑިމާންޑް އިތުރުކޮށްފައިވެ އެވެ.

• ގްލޯބަލް ރީޔޫޒް ކުރެވޭ ދަބަސް މާކެޓް ކަމަށް ލަފާކުރެވެއެވެ 2021 ވަނަ އަހަރު 6.2 ބިލިއަން ޑޮލަރުން ކުރިއަރާނެ 2026 ވަނަ އަހަރުގެ ނިޔަލަށް 9.2 ބިލިއަން ޑޮލަރަށް , at a cagr of 8.1% . މި ކުރިއެރުމަކީ ބޮޑު ތަނުން ތިމާވެށްޓަށް ހޭލުންތެރިކަން އިތުރުވުމާއި ޕްލާސްޓިކް ކުނި މަދުކުރުމަށް ސަރުކާރުން ކުރާ މަސައްކަތްތަކުގެ ސަބަބުން ކުރިއަށް ގެންދާ ކަމެކެވެ .

• ދުނިޔޭގެ ޕްލާސްޓިކް ކޮތަޅު މަނާކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރިއަށް ގެންދާއިރު 127 އަށް ވުރެ ގިނަ ގައުމުގައި ، އޭގެ ތެރޭގައި ޔޫރަޕާއި، އެމެރިކާއާއި، އޭޝިއާގެ ބައިތައް ފަދަ ބޮޑެތި މާކެޓްތައް ވެސް ހިމެނެ އެވެ. މި މަނާކުރުމަކީ ވިޔަފާރިވެރިންނާއި ކޮންސިއުމަރުން އީކޯ ފްރެންޑްލީ ބަދަލު ހޯދުމަށް މަސައްކަތް ކުރާތީ، ނޮން ވޮވެން ދަބަސްތަކަށް އޮންނަ ޑިމާންޑްގެ މުހިންމު ޑްރައިވަރެކެވެ.

• އިންޑިއާގެ ނޮން ވޮވެން ބެގް މާކެޓް 2023 އާއި 2028 އާ ދެމެދު ގެ ސީއޭޖީއާރް އެއްގައި ކުރިއަރާނެ ކަމަށް ބެލެވެނީ %13 ސަރުކާރުގެ ސިޔާސަތުތަކާއި ދުނިޔޭގެ އެންމެ ބޮޑު އެއް ގައުމުގެ ބޮޑު ރީޓެއިލް ސެކްޓަރެވެ.

• ޑިމާންޑް އިވެލުއޭޝަން:

• ސަރުކާރާއި ރެގިއުލޭޓަރީ ނުފޫޒު:

ގައުމު/ރީޖަން	ޕޮލިސީގެ	އަސަރު ނޮން ވޮވެން ދަބަސްތަކަށް
ޔޫރަޕިއަން ޔޫނިއަން	ސިންގަލް ޔޫސް ޕްލާސްޓިކް މަނާކުރުން، 2025 ވަނަ އަހަރުގެ ނިޔަލަށް 40 ކޮތަޅު/މީހަކު/އަހަރުގެ ޓާގެޓް	ރީޔޫޒް ކުރެވޭ ބަދަލުތަކަށް ޑިމާންޑް އިތުރުވުން
އިންޑިއާ	ޕްލާސްޓިކް ކުނި މެނޭޖްކުރުމުގެ އުސޫލު، 2022	ނޮން ވޮވެން ދަބަސް ޑިމާންޑް %50 އިތުރުވެއްޖެ
އެމެރިކާ	ސްޓޭޓް ލެވެލް މަނާކުރުން (ކެލިފޯނިއާ، ނިއުޔޯކް)	ރީޓެއިލް އަދި ގްރޮސެރީ މާކެޓްތަކުގައި ޑިމާންޑް ބޮޑުވުން

• ޓެކްނޮލޮޖީގެ ކުރިއެރުންތައް:

• ނޮން ވޮވެން ދަބަސްތަކަށް ކުރިއެރުންތަކުގެ ސަބަބުން އުފެއްދުންތެރިންނަށް އެންމެ ކުޑަ ލޭބަރ އެއް ލިބިފައިވާ މަތީ ފެންވަރުގެ، ދިގުދެމިގެންދާ ކޮތަޅުތައް އުފެއްދުމުގެ ފުރުސަތު ލިބި، އުފެއްދުމުގެ ވަގުތާއި ޚަރަދު އަލްޓްރާސޮނިކް ސީލިންގ ޓެކްނޮލޮޖީގެ އާއި ހަމައަށް ކުޑަކުރެވިއްޖެއެވެ. %20 .

• އޮޓޮމޭޝަން އަދި އެޑޮޕްޓް ކުރުމުން ހައިސްޕީޑް ނޮން-ވޮވެން ފޭބްރިކް މެކިންގ މެޝިންތައް އުފައްދާނެ މިނިޓަކަށް 150 ދަބަސް , އުފެއްދުންތެރިންނަށް ޕްރޮޑަކްޝަން އަވަހަށް ސްކޭލް ކުރެވޭނެ ޑިމާންޑް ބޮޑުވުން.

ޕްރޮފިޓް މާރޖިންސް އެންޑް ކޮސްޓް ސްޓްރަކްޗަރސް

• އެވްރެޖް އިންޑަސްޓްރީގެ ފައިދާގެ ނިސްބަތް:

• ނޮން ވޮވެން ދަބަސް އުފެއްދުމުގެ ސިނާއަތުގައި ފައިދާގެ މާރޖިންސް އާންމުކޮށް %10 އާއި %15 އާއި ދެމެދުގެ މިންވަރަކަށް ހުންނައިރު ، ސްކޭލް އާއި އޮޕަރޭޝަނަލް އެފިޝަންސީއަށް ބަލާއިރު. އޮޓޮމެޓިކް ފެސިލިޓީތައް ހުންނަ ބޮޑެތި އުފެއްދުންތެރިންނަށް ޕަރ-ޔުނިޓް އުފެއްދުމުގެ ހަރަދު ކުޑަވުމުގެ ސަބަބުން މާރޖިން ބޮޑުވެއެވެ .

• ރޯ މެޓީރިއަލް ޚަރަދުތައް:

• ނޮން ވޮވެން ބެގްސް އަށް ބޭނުންކުރާ މައިގަނޑު ރޯ މެޓީރިއަލް އަކީ ޕޮލިޕްރޮޕައިލީން (ޕީޕީ) ކަމަށާއި، މިއީ ގާތްގަނޑަކަށް 1،000 ޑޮލަރާއި 1،500 ޑޮލަރާއި ދެމެދުގެ އަގަކެވެ . ޓަނަކަށް މާކެޓް އުފުލުންތަކަށް ބަލާއިރު ރޯ ޕޮލިޕްރޮޕައިލީންގެ އަގު ވޭތުވެދިޔަ ފަސް އަހަރު ނިސްބަތުން ސްޓޭބަލް ވެފައިވީނަމަވެސް ތެލުގެ އަގުތަކުގެ އަސަރު ކުރެއެވެ .

• އުފެއްދުންތެރިން ޕޮލިޕްރޮޕައިލީން އަގުތައް %5 މައްޗަށް ދިއުމަކީ އަގު ކަނޑައެޅުމުގެ ސްޓްރެޓެޖީތައް އެޖެސްޓް ނުކުރާހާ ހިނދަކު ފައިދާގެ މާރޖިން ގެއްލިގެންދާނެ ކަމެކެވެ.

• އޮޕަރޭޓިންގ ޚަރަދުތައް:

• ޚާއްޞަކޮށް ޗައިނާއާއި އިންޑިއާ ފަދަ ޤައުމުތަކުގައި ނޮން ވޮވެން ބެގް އުފެއްދުމުގައި ލޭބަރ ކޮސްޓްސް ނިސްބަތުން ކުޑައެވެ. ނަމަވެސް ހަކަތައަށް ކުރާ ހަރަދު ބޮޑުވެދާނެ ކަމަށާއި، %10-15 އަށް ނިސްބަތްވާ ކަމަށެވެ. ޖުމްލަ އުފެއްދުމުގެ ހަރަދުގެ

• އޮޓޮމޭޝަންގެ ސަބަބުން ލޭބަރ ރިކުއަރމަންޓްސް އާއި ހަމައަށް ދަށްވެ %30 ، ބޮޑެތި އޮޕަރޭޝަންތަކަށް ފައިދާ ލިބޭނެ ގޮތް ރަނގަޅު ކުރުމަށް މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރެއެވެ.

• މުހިންމު ސިނާއަތުގެ މެޓްރިކްސް

މެޓްރިކް	ވެލިއު
އާދައިގެ ފައިދާ މާރޖިންސް	10% - 15%
ޕޮލިޕްރޮޕައިލީން ޚަރަދު (ޓޮން އަކަށް)	$1,000 - $1,500
ޕޮލިޕްރޮޕައިލީން އަގު އުފުލުން	± 5% (ތެލުގެ އަގުތަކާ ގުޅިފައިވާ)
އޮޓޮމޭޝަނުން ލޭބަރ ސޭވިންގސް	%30 އާއި ހަމައަށް
ހައިސްޕީޑް މެޝިނަރީސްގެ އަގު	30،000 ޑޮލަރު - 150،000 ޑޮލަރު

ވާދަވެރި ލޭންޑްސްކޭޕް (ޕޯޓަރގެ ފަސް ބާރު)

• އަލަށް ވަންނަ ފަރާތްތަކުގެ އިންޒާރު:

• ނޮން ވޮވެން ދަބަސް އުފެއްދުމަށް މެޝިނަރީއަށް ކުރާ ފުރަތަމަ އިންވެސްޓްމަންޓް 30،000 ޑޮލަރާއި 150،000 ޑޮލަރާއި ދެމެދުގެ އަދަދެއްގައި ސްކޭލް އަދި އޮޓޮމޭޝަން ލެވެލްއަށް ބަލާފައި . މި އިންވެސްޓްމަންޓަކީ ޚާއްޞަކޮށް ކުދި ކުޅުންތެރިންނަށް ވަނުމަށް މެދުމިނުގެ ހުރަހެއްގެ ގޮތުގައި މަސައްކަތްކުރާ އިންވެސްޓްމަންޓެކެވެ. ނަމަވެސް ބައެއް ސަރަހައްދުތަކުގައި ނިސްބަތުން ކުޑަ އޮޕަރޭޝަނަލް ކޮސްޓްތަކެއް ކުޑަވެގެން އާ ވިޔަފާރިކުރާ ފަރާތްތަކަށް އަވަހަށް ސެޓްއަޕް ކުރެވޭނެ އެވެ.

• ގަންނަ ފަރާތްތަކުގެ ބާގޭނިންގ ޕަވަރ:

• ވޯލްމާޓް، ޓެސްކޯ، އަދި ކެރެފޫރ ސޯސް ނޮން ވޮވެން ބެގްސް ފަދަ ބޮޑެތި ރީޓެއިލް ވިޔަފާރިވެރިން ބަލްކްކޮށް، ވަރުގަދަ ބާގޭނިންގ ޕަވަރ އެއް ލިބިގެންދެއެވެ. މި ވިޔަފާރިތަކުން އުފެއްދުންތެރިންނާއެކު ދިގު މުއްދަތުގެ ކޮންޓްރެކްޓްތައް ހެދުމަށް މަޝްވަރާކޮށްގެން އަގުތައް ދަށަށް ގެންދެވޭނެ އެވެ.

• ނަމަވެސް އީކޯ ކޮންޝިއަސް ކޮންސިއުމަރުން ގިނަ ފަހަރަށް ދެމެހެއްޓެނިވި އުފެއްދުންތަކަށް ޕްރީމިއަމް ދައްކަން ތައްޔާރަށް ތިބިއިރު، މިއީ ނިޝް މާކެޓްތަކުގައި މި ބާގޭނިން ޕަވަރ އޮފްސެޓް ކޮށްދޭނެ ކަމެކެވެ.

• ސަޕްލައި ކުރާ ފަރާތްތަކުގެ ބާގޭނިންގ ޕަވަރ:

• ޕޮލިޕްރޮޕައިލީން ސަޕްލައިކުރާ ފަރާތްތަކަށް ގިނަ މަސްދަރުތަކުން އެ މާއްދާ ފުޅާދާއިރާއެއްގައި ލިބެން ހުންނަ ކަމުން ޕަވަރ ލިމިޓެޑް އެވެ. ނަމަވެސް ޕެޓްރޯލިއަމް އިންޑަސްޓްރީގައި އަގު އުފެދުން (ޕޮލިޕްރޮޕައިލީން އަކީ ޕެޓްރޯލިއަމް ބައިޕްރޮޑަކްޓެއް ކަމަށް ވާތީ) ސަޕްލައި ކުރާ ޑައިނަމިކްސް އަށް އަސަރު ކުރާނެ އެވެ.

• ޑައިވަރސިފައިންގ ސަޕްލައި ކުރާ ފަރާތްތަކުން ކުއްލިއަކަށް އަގު ބޮޑުކުރުމުގެ އަސަރު ކުޑަކުރުމަށް އެހީތެރިވެދެއެވެ.

• ބަދަލު ކުޅުންތެރިންގެ ނުރައްކާ:

• ފަދަ ބަދަލުތައް ކޮޓަން، ޖޫޓް، އަދި ޕޭޕަރ ބެގް ދަނީ މަގުބޫލުކަން ބޮޑުވަމުންނެވެ. ހަމައެކަނި ކޮޓަން ބެގް މާކެޓް 2028 ވަނަ އަހަރުގެ ނިޔަލަށް ގެ ސީއޭޖީއާރް އެއްގައި ބޮޑުވާނެ ކަމަށް ބެލެވެއެވެ %9.5 . ނަމަވެސް މި ބަދަލުތަކަކީ އާންމުކޮށް އުފެއްދުމަށް މާ އަގުބޮޑު ބަދަލުތަކެއް ކަމުން، ނޮން ވޮވެން ދަބަސްތަކަށް ޚަރަދުގެ ފައިދާއެއް ލިބިގެންދެއެވެ.

• ވާދަވެރިންގެ މެދުގައި ވާދަވެރިކަން:

• މި ސިނާއަތް ފަޅާއަރާފައިވާއިރު، ކުދި އަދި މެދު ފަންތީގެ ގިނަ އުފެއްދުންތެރިންތަކެއް ވެސް ހިމެނެ އެވެ. ފަދަ ސަރަހައްދުތަކުގައި އިންޑިއާ އާއި ޗައިނާ އުފެއްދުމުގެ ހަރަދު ކުޑަ، ވާދަވެރިކަން ބޮޑުވެ، އަގު ވާދަވެރިކަން އުފެދެއެވެ.

• ބޮޑެތި ކުޅުންތެރިން ތަފާތު ކުރަން ފަށަނީ ކޮލިޓީ , ސަސްޓެއިނަބިލިޓީ ސެޓްފިކެޓްތައް , އަދި ކަސްޓަމައިޒޭޝަން (އެބަހީ، ކޯޕަރޭޓް ކްލައިންޓުންނަށް ބްރޭންޑިންގ) އެވެ.

ރެގިއުލޭޓަރީ އެންޑް ޕޮލިސީ އެންވަޔަރަންމަންޓް

• ރެގިއުލޭޓަރީ ފުރުސަތުތައް:

• އިންޑިއާގެ 2022 ވަނަ އަހަރުގެ ޕްލާސްޓިކް ކުނި ބެލެހެއްޓުމުގެ އުސޫލުން ޕްލާސްޓިކް ކޮތަޅު ހިމެނޭ ގޮތަށް އެއްފަހަރާ ބޭނުންކުރާ ހުރިހާ ޕްލާސްޓިކް ތަކެތި މަނާކޮށްފައިވާއިރު، މިއީ ނޮން ވޮވެން ދަބަސްތަކަށް ޑިމާންޑް %50 އިތުރުވެފައިވާ ކަމެކެވެ . .

• އެމެރިކާގެ ޕްލާސްޓިކް ދަބަސް މަނާކުރުމުގެ ހަރަކާތުން ސްޕީޑް ނަގާފައިވާއިރު، ކެލިފޯނިއާ އާއި ނިއުޔޯކް ފަދަ ސްޓޭޓްތަކުން ރީޔޫޒް ކުރެވޭ ދަބަސްތައް ބޭނުން ކުރަން ލާޒިމްކޮށް، ނޮން ވޮވެން ބެގް އަލްޓަނޭޓިވްސް އަށް ޑިމާންޑް .

ގައުމު/ރީޖަން	ކީ ޕޮލިސީ	އިމްޕެކްޓް
ޔޫރަޕިއަން ޔޫނިއަން	2025 ވަނަ އަހަރުގެ ނިޔަލަށް ޕްލާސްޓިކް ކޮތަޅު %80 މަދުކުރުމަށް އަންގާފައިވާ އިރުޝާދު	އީކޯ ފްރެންޑްލީ ކޮތަޅުތަކަށް އޮންނަ ޑިމާންޑް އިތުރުވުން
ޗައިނާ	2020 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން ޕްލާސްޓިކް ކޮތަޅު މަނާކުރުން	ޓޮޕް އަލްޓަރނޭޓިވް އެއްގެ ގޮތުގައި ނޮން ވޮވެން ބެގްސް
އެމެރިކާ	ކެލިފޯނިއާ ފަދަ ބޮޑެތި ސްޓޭޓްތަކުގައި ޕްލާސްޓިކް ކޮތަޅު މަނާކުރުން	ރީޓެއިލްކޮށް ވިޔަފާރި ނުކުރާ ކޮތަޅުތަކަށް ޑިމާންޑް ބޮޑުވުން

• މި ގަވާއިދުތަކުގެ ސަބަބުން ވަކިން ޚާއްޞަކޮށް ރެގިއުލޭޓް ކުރެވިފައިވާ މާކެޓްތަކުގައި ނޮން ވޮވެން ދަބަސް އުފައްދާ ފަރާތްތަކަށް ދިގުމުއްދަތުގެ ކުރިއެރުމުގެ ފުރުސަތުތައް ލިބިގެންދެއެވެ.

• ބައެއް ސަރުކާރުތަކުން އެންމެ ފަހުން ނޮން ވޮވެން ޕޮލިޕްރޮޕައިލީން ކޮތަޅުތަކުގެ މިންގަނޑުތައް ހަރުކަށިކޮށް، މައިކްރޯޕްލާސްޓިކް ޕޮލިއުޝަންއާ ގުޅޭ ކަންބޮޑުވުންތަކުގެ ސަބަބުން، ކޮތަޅުތައް ރަނގަޅަށް ނައްތާނުލެވިއްޖެ ނަމަ އެވެ. ބަޔޯޑިގްރޭޑަބަލް އޮޕްޝަންތަކަށް ނުވަތަ ރީސައިކަލް ކުރުމުގެ ޕްރޮގްރާމްތަކަށް އިންވެސްޓްކޮށްގެން އުފެއްދުންތެރިން ކުރިއަށް ގެންދަން ޖެހެ އެވެ.

• ގަވާއިދުތަކުން ކުރިމަތިވާ ގޮންޖެހުންތައް:

އިގްތިސާދީ ހާލަތާއި ސިނާއަތް ރެސިލިއެންސް

• މެކްރޯ އިޤްތިޞާދީ ނުފޫޒު:

• އިގްތިސާދީ ދަތިތަކުގެ ސަބަބުން ޚާއްސަކޮށް ކުދި ރީޓެއިލް ގަންނަ ފަރާތްތަކުން ޑިމާންޑް ވަގުތީ ގޮތުން ކުޑަވެދާނެ އެވެ. ނަމަވެސް ނޮން ވޮވެން ބެގް މާކެޓަކީ ރެގިއުލޭޓަރީ ޕްރެޝަރުގެ ސަބަބުން އާންމުކޮށް ރެސިލިއެންޓް އެއްޗަކަށް ވާތީ، އިގްތިސާދީ ގޮތުން ދަތި ހާލުގައި ވެސް ރީޓެއިލް ވިޔަފާރިވެރިން ގަތުން ކުރިއަށް ގެންދަން މަޖުބޫރުވެ އެވެ.

• ރިސެޝަން ރެސިސްޓެންޓް ބިޒްނަސް މޮޑެލް:

• މި ވިޔަފާރިއަކީ އޭގެ ޕްރައިމަރީ ޑްރައިވަރުން ކަމަށްވާ ސަރުކާރުގެ ގަވާއިދުތަކާއި ތިމާވެށީގެ މެންޑޭޓްތަކަކީ ހަމައެކަނި ކޮންސިއުމަރ ސްޕެންޑިންގ އާއި ގުޅުމަށްވުރެ ޕޮލިސީ ބެސްޓް ވިޔަފާރިއަކަށް ވާތީ ކޮންމެވެސް ވަރަކަށް ރިސެޝަން ރެސިސްޓެންޓް ވިޔަފާރިއެކެވެ.

• ނޮން ވޮވެން ބެގް އިންޑަސްޓްރީގެ އިކޮނޮމިކް ރެސިލިއެންސް:

އިގްތިސާދީ ހާލަތު	ސިނާއަތަށް ކުރާ އަސަރު
އިގްތިސާދީ ކުރިއެރުން	ޕޮޒިޓިވް
ރިސެޝަން	މެދުމިނުގެ ރެސިލިއެންސް
ސަރުކާރުގެ އިނާޔަތްތައް	މަތީ ހެޔޮ އަސަރު

ބޮޑެތި ކުންފުނިތަކުގެ މާލީ ސިއްހަތު

• މުހިންމު ކުޅުންތެރިންގެ ކުޅުން:

• ފަދަ ކުންފުނިތަކުން ޔޫފްލެކްސް އާއި އެލޮކް އިންޑަސްޓްރީ ދަނީ ނޮން ވޮވެން ބެގް މެނުފެކްޗަރިން ސްޕޭސް ލީޑް ކުރަމުން ކަމަށާއި، މިއީ އެއްގޮތަކަށް ވެސް އާމްދަނީގެ ކުރިއެރުމެއް ނޫން ކަމަށް ދައްކަ އެވެ. މިސާލަކަށް އާމްދަނީގެ %13 އިތުރުވެފައެވެ . 2023 ވަނަ އަހަރު ޔޫފްލެކްސް އިން ވަނީ އޭގެ ޕެކޭޖިންގ ޑިވިޜަން (ނޮން-ވޮވެން ބެގްސް ހިމެނޭގޮތަށް)

• ދަރަންޏާއި މާލީ ހަމަޖެހުން:

• އިންޑަސްޓްރީގެ ބޮޑެތި ކުޅުންތެރިންނަށް ހެލްތީ ބެލެންސް ޝީޓްތައް ހުންނަން ފަށަނީ، 1.5ސްކޭލިންގ އޮޕަރޭޝަންތަކަށް އިންވެސްޓް ކުރާއިރު މާލީ ހަމަޖެހުން ދައްކުވައިދޭ ގޮތަށް، UNDER ގެ ދަރަންޏާއި އެއްވަރުގެ ރޭޝިއޯތަކާއެކުގައެވެ.

އެގްޒިޓް ބެރިއަރސް އެންޑް އިންޑަސްޓްރީ ކޮމިޓްމަންޓް

• މެޝިނަރީއަށް ކުރާ މަތީ އިންވެސްޓްމަންޓް:

• ހަމައަށް ޚަރަދުވެދާނެ ނޮން ވޮވެން ބެގް އުފެއްދުމަށް ބޭނުންކުރާ ސްޕެޝަލައިޒްޑް މެޝިނަރީ 150،000 ޑޮލަރާއި އަކީ މުހިންމު ކެޕިޓަލް އިންވެސްޓްމަންޓެކެވެ. މިފަދަ މެޝިނަރީތަކަށް ލިމިޓެޑް ރީސޭލް މާކެޓެއްގެ މާނައަކީ އެގްޒިޓް ބެރިއަރސް އަކީ އިންޑަސްޓްރީ ދޫކޮށްލަން އުޅޭ އުފެއްދުންތެރިންނަށް ބޮޑު އެއްޗެކެވެ.

• ދިގުމުއްދަތުގެ ކޮންޓްރެކްޓްތައް:

• ގިނަ އުފެއްދުންތެރިން ބޮޑެތި ރީޓެއިލް ވިޔަފާރިވެރިންނާއެކު ދިގުމުއްދަތުގެ ސަޕްލައި ކޮންޓްރެކްޓްތައް ހުންނައިރު، މާކެޓުގެ ހާލަތު ރަނގަޅު ނޫން ނަމަވެސް، ސްޓޭބަލް އާމްދަނީއެއް ލިބޭ ނަމަވެސް، އެ ކުންފުނިތައް އިންޑަސްޓްރީއަށް ތަޅުލުމެވެ.

ކޮންސިއުމަރ ބިހޭވިއަރ އެންޑް ސަސްޓެއިނަބިލިޓީ ޓްރެންޑްސް

• ކޮންސިއުމަރ ޕްރެފެރެންސް ބަދަލުކުރުން:

• ކޮންސިއުމަރުން ދަނީ ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށް އިސްކަންދީގެން ކަމަށާއި ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ކަންކަން ، ދުނިޔޭގެ %73 ކޮންސިއުމަރުން ބުނަނީ ތިމާވެށްޓަށް ކުރާ އަސަރު ކުޑަކުރުމަށްޓަކައި ކޮންސިއުމަންޓްގެ އާދަތަކަށް ބަދަލު އަންނާނެ ކަމަށެވެ . ނޮން ވޮވެން ބެގްސް އަކީ ރީޓެއިލް އަދި ކޯޕަރޭޓް ސެކްޓަރުގައި ވެސް ޑިމާންޑް ދުއްވުމުގެ ފަސޭހަ އީކޯ ފްރެންޑްލީ އަލްޓަރނޭޓިވް އެއްގެ ގޮތުގައި ދެކެ އެވެ.

ރީޖަން	ޕަސެންޓޭޖް އޮފް ކޮންސިއުމަރސް ތައްޔާރަށް
ގްލޯބަލް އެވްރެޖް	73%
އުތުރު އެމެރިކާ	67%
ޔޫރަޕް	80%

• އަގުގެ ނާޒުކުކަން:

• އިންޑިއާ އާއި އިރުދެކުނު އޭޝިއާ ފަދަ އަގަށް ނާޒުކު މާކެޓްތަކުގައި، ނޮން ވޮވެން ބެގްސް އަށް ފަހިވަނީ އެ ކޮތަޅުތަކުގެ އުފެއްދުމުގެ ހަރަދު ކުޑަވުމުންނެވެ. ނަމަވެސް އާމްދަނީ ބޮޑު މާކެޓްތަކުގައި ކޮޓަން ނުވަތަ ޖޫޓް ފަދަ އަގުބޮޑު ނަމަވެސް ދެމެހެއްޓެނިވި ބަދަލުތަކަށް ބަދަލުތަކެއް އަތުވެދާނެ އެވެ.

ސަޕްލައި ޗޭން އަދި ކޮސްޓް މެނޭޖްމަންޓް

• ރޯ މެޓީރިއަލް ލިބޭނެ ގޮތް:

• ޕޮލިޕްރޮޕައިލީން ސަޕްލައި އަކީ އާންމުކޮށް ސްޓޭބަލް އެއްޗެއް ނަމަވެސް ޖިއޮޕޮލިޓިކަލް އިވެންޓްސް ނުވަތަ ތެލުގެ އަގުގައި ބޮޑުތަނުން އުފުލިގެން ދިއުމަކީ ސަޕްލައި ޗޭންތަކަށް ބުރޫއަރާ ކަމެކެވެ. މި ނުރައްކާ ކުޑަކުރުމަށްޓަކައި އުފެއްދުންތެރިން އެމީހުންގެ ސަޕްލައި ސޯސްތައް ޑައިވަރސިފައި ކުރުމަށް ވިސްނަން ޖެހެއެވެ.

އަހަރު	ޕޮލިޕްރޮޕައިލީން އަގު (ޓޮން ޕަރ)
2019	1،200 ޑޮލަރު
2020	1،000 ޑޮލަރު
2021	1،500 ޑޮލަރު
2022	1،300 ޑޮލަރު

• ޚަރަދު ރަނގަޅުވުން:

• އޮޓޮމޭޝަން މެދުވެރިކޮށް އުފެއްދުން އޮޕްޓިމައިޒް ކުރުމާއި، މެޓީރިއަލް ވޭސްޓް މަދުކުރުމާއި، ސަޕްލައި ކުރާ ފަރާތްތަކާއެކު ދިގުމުއްދަތުގެ ކޮންޓްރެކްޓްތައް ނެގޯޝިއޭޓް ކުރުމަކީ ނޮން ވޮވެން ބެގް އުފައްދާ ފަރާތްތަކަށް ފައިދާ ރަނގަޅު ކުރުމަށް އެހީތެރިވެދޭނެ ކަމެކެވެ. ބައެއް އުފެއްދުންތެރިން ވަނީ އާއި ހަމައަށް ކުޑަކޮށްފައެވެ . %15 ލީން މެނުފެކްޗަރިންގ ޕްރެކްޓިސް މެދުވެރިކޮށް އުފެއްދުމުގެ ހަރަދު

އިނޮވޭޝަން އެންޑް ޕްރޮޑަކްޓް ޑިފެރެންޝިއޭޝަން

އިނޮވޭޝަން ޓައިޕް	ޑިސްކްރިޕްޝަން	އެޑްޑް ވެލިއު
ކަސްޓަމް ބްރޭންޑިންގ	ދަބަސްތަކުގައި ލޯގޯ، ޝިއާރު، އަދި ޑިޒައިންތައް	އަގު %20 އިތުރުކުރެވޭނެ
ބަޔޯޑިގްރޭޑަބަލް މެޓީރިއަލްސް	ބަޔޯ ޑިގްރޭޑަބަލް ޕީޕީ އިން ހަދާފައިވާ ނޮން ވޮވެން ކޮތަޅުތައް	އީކޯ މާކެޓްތަކުގައި ޑިމާންޑް ބޮޑު
ރީސައިކަލް ކުރެވޭ ނޮން ވޮވެން ކޮތަޅުތައް	100% ރީސައިކަލް ކުރެވޭ ޕޮލިޕްރޮޕައިލީން ކޮތަޅު	ހަރުކަށި ގަވާއިދުތަކަށް މުސްތަގުބަލު ޕްރޫފް ކުރުން

• ޕްރޮޑަކްޓް ކަސްޓަމައިޒޭޝަން:

• ކަސްޓަމް ބްރޭންޑިން އާއި އީކޯ ފްރެންޑްލީ ސެޓްފިކެޓްތަކަކީ ކޯޕަރޭޓް ކްލައިންޓުންގެ މެދުގައި މަގުބޫލު ސެޓްފިކެޓްތަކެކެވެ. ކަސްޓަމައިޒޭޝަން ދޭ ކުންފުނިތަކުން، ލޯގޯ އާއި ޝިއާރު އިތުރުކުރުމުން، ކޮތަޅަކަށް %20 އިތުރަށް ޗާޖު ކުރެވޭނެ .

• ސަސްޓެއިނަބިލިޓީ އިނޮވޭޝަންސް:

• ތައާރަފް ކުރުމަކީ ބަޔޯޑިގްރޭޑަބަލް ނޮން ވޮވެން ދަބަސްތައް ގޭމް ޗޭންޖަރަކަށް ވެގެންދާ ކަމެކެވެ. މިފަދަ އުފެއްދުންތަކަށް އާރްއެންޑީއަށް އިންވެސްޓްކުރާ އުފެއްދުންތެރިންނަށް މާކެޓް ހިއްސާ ލިބުމުގެ ފުރުސަތު ބޮޑެވެ.

• އާރްއެންޑީ އިންވެސްޓްމަންޓް:

• ނޮން ވޮވެން މެޓީރިއަލްސްގައި އާރްއެންޑީ ބޮޑުވަމުން އަންނައިރު، ބައެއް ކުންފުނިތަކުން ރީސައިކަލް ކުރެވޭ ޕޮލިޕްރޮޕައިލީން ބެގްސް ތަރައްގީ ކުރަމުން އަންނައިރު ، މިއީ ވަރަށް އަވަހަށް ތިމާވެށީގެ ހަރުކަށި މިންގަނޑުތަކަށް ފެތޭނެ އެއްޗެކެވެ. އާރްއެންޑީއަށް އިންވެސްޓް ކުރުމަކީ ޕްރޮޑަކްޓް ޑިފެރެންޝިއޭޝަން މެދުވެރިކޮށް ފައިދާގެ މާރޖިންސް ކުރިއެރުވޭނެ ކަމެކެވެ.

ކަސްޓަމަރުން ހިފެހެއްޓުމާއި މާކެޓް ޕެނެޓްރޭޝަން

• ކަސްޓަމަރުންގެ ވަފާތެރިކަން:

• ކަސްޓަމަރ ޓައިޕް	އެވްރެޖް ކޮންޓްރެކްޓް މުއްދަތު	ރިޓެންޝަން ރޭޓް
  ބޮޑެތި ރީޓެއިލް ވިޔަފާރިވެރިން	3-5 އަހަރު	85%
  ސަރުކާރުގެ ކޮންޓްރެކްޓްތައް	5-7 އަހަރު	90%

• ބޮޑެތި ރީޓެއިލް ވިޔަފާރިވެރިންނާއި ސަރުކާރުގެ ފަރާތްތަކާއެކު ދިގުމުއްދަތުގެ ކޮންޓްރެކްޓްތަކުން (ސްކޫލް ސިސްޓަމް ނުވަތަ މުނިސިޕަލްޓީ ފަދަ) ސްޓޭބަލް ޑިމާންޑެއް ކަށަވަރުވެގެންދެއެވެ. ރިޓެންޝަން ރޭޓް މަތި އުފެއްދުންތެރިންނަށް ލަފާކުރެވޭ އާމްދަނީގެ ސްޓްރީމްތައް ލިބިގެންދާނެ އެވެ.

• އައު ކަސްޓަމަރުން ހޯދުމަށް ކުރާ ހަރަދު (ސީއޭސީ):

• މި ސިނާއަތުގައި ހިމެނޭ ސީއޭސީ އަކީ މެދުމިނުގެ އެއްޗަކަށް ވާއިރު، އާ ކްލައިންޓުން ޝައުގުވެރި ކުރުވުމަށް ވިޔަފާރި ޝޯތަކާއި، އޮންލައިން މާކެޓްތަކާއި، ސަސްޓެއިނަބިލިޓީ ސެޓްފިކެޓްތަކުގައި އުފެއްދުންތެރިން އިންވެސްޓް ކުރެ އެވެ.

އިންވެސްޓްމަންޓާއި ކެޕިޓަލް ލިބޭނެ ގޮތް

• ރައުސުލްމާލަށް ވަދެވޭނެ ގޮތް:

• ބޭންކުތަކާއި މާލީ އިދާރާތަކުން ދަނީ އީކޯ ފްރެންޑްލީ ދާއިރާތަކުގެ ވިޔަފާރިތަކަށް ރަނގަޅު ލޯނުތަކެއް ހުށަހަޅަމުންނެވެ. ނޮން-ވޮވެން ދަބަސް އުފައްދާ ކުންފުނިތަކުން، ޚާއްޞަކޮށް ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ކަންކަން ގެންގުޅޭ ފަރާތްތަކަށް، ވާދަވެރި ރޭޓްތަކެއްގައި ފައިނޭންސިންގ ހޯދައިދެވޭނެއެވެ.

• ޕްރައިވެޓް އިކުއިޓީ އެންޑް ވެންޗަރ އިންޓަރެސްޓް:

• އީކޯ ފްރެންޑްލީ ޕްރޮޑަކްޓްތައް އުފައްދާ ކުންފުނިތަކަށް ވެންޗާ ކެޕިޓަލް ފަރުމާތަކުން ޝައުގުވެރިކަން ފާޅުކުރަމުންދާއިރު، 40 ބިލިއަން ޑޮލަރުގެ އިންވެސްޓްމަންޓެއް ކުރެއެވެ. 2022 ވަނަ އަހަރު އެކަނިވެސް ގްރީން މެނުފެކްޗަރިން ސްޕޭސްއަށް

ފައިދާ އިތުރުކުރުމާ ބެހޭ ގޮތުން ހުށަހެޅުންތައް

މި ސިނާއަތުގެ ކާމިޔާބީ ބިނާވެފައިވަނީ މުހިންމު ބައެއް ކަންތައްތަކުގެ މައްޗަށެވެ: މެޝިން އެފިޝަންސީ، ޕްރޮޑަކްޓް ކޮލިޓީ، އަދި އެފެކްޓިވް މާކެޓިންގ އެވެ. މިއީ ތިމާގެ އާމްދަނީ އެންމެ ބޮޑުކުރާނެ ގޮތެވެ:

1. ޓޮޕް-ނޮޗް ކޮލިޓީ : ކްރާފްޓް ދިގުދެމިގެންދާ، ރަނގަޅަށް ތައްޔާރުކޮށްފައިވާ ނޮން ވޮވެން ބެގްސް. ކަސްޓަމަރުން ގްރެވިޓޭޓް ކުރަނީ އިތުބާރު ހުރި އުފެއްދުންތަކަށެވެ.

2. ސްމާޓް މާކެޓިންގ : ކޮމްޕްލިޝިންގ ބްރޭންޑެއް ބިނާކުރުން. ލޯކަލް ފިހާރަތަކާއި ސުޕަމާކެޓްތައް ފަދަ ޕޮޓެންޝަލް ކްލައިންޓުންނަށް ތިމާގެ އީކޯ ފްރެންޑްލީ ކޮތަޅުތައް ޕްރޮމޯޓް ކުރާށެވެ. ސޮލިޑް މާކެޓިން ޕްލޭނަކުން އާމްދަނީ ވަރަށް ބޮޑަށް އިތުރުވެދާނެ އެވެ.

3. ތިމާގެ ހުށަހެޅުންތައް ފުޅާކުރުން : ސްޓޭންޑަރޑް ޝޮޕިންގ ބެގްސް އަށް ލިމިޓް ނުކުރައްވާށެވެ. ސްޕެޝަލިޓީ ތަކެއްޗަށް ބްރާންޗް އައުޓް ކުރުމަށް ވިސްނާށެވެ.

• ގިފްޓް ބެގްސް

• ކަސްޓަމް ޕްރިންޓް ކުރެވިފައިވާ އޮޕްޝަންތައް

• ޔުނިކް ޑިޒައިންޑް ޕްރޮޑަކްޓްސް

ނިންމުން:

ނޮން ވޮވެން ބެގް މެނުފެކްޗަރިންގ ވިޔަފާރިން ބޮޑު ފައިދާއެއް ލިބޭ ޕޮޓެންޝަލް ހުށަހަޅައިދެނީ، ރެގިއުލޭޓަރީ މެންޑޭޓްތަކާއި، ތިމާވެށީގެ ހޭލުންތެރިކަން އިތުރުވުމާއި، ދެމެހެއްޓެނިވި އުފެއްދުންތަކަށް ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގައި ބަދަލުވުމެވެ. ރޯ މެޓީރިއަލްގެ އަގު އުފުލުމާއި ބަދަލު މެޓީރިއަލްތަކުން ވާދަވެރިކަން ފަދަ ގޮންޖެހުންތައް ހުރިއިރު، ސަރުކާރުގެ ވަރުގަދަ ސިޔާސަތުތަކާއި ކޮންސިއުމަރ ޑިމާންޑުން މި ސިނާއަތަށް އެހީތެރިވެދެއެވެ. އޮޓޮމޭޝަން، އިނޮވޭޝަން، އަދި ސަސްޓެއިނަބިލިޓީ އިނިޝިއޭޓިވްސް އަށް އިންވެސްޓްކުރާ އުފެއްދުންތެރިން، ކުރިއަރަމުން އަންނަ މި މާކެޓުގައި ކުރިއަރަން ރަނގަޅަށް ޕޮޒިޝަން ކުރެވެއެވެ.