Pepa kotokumɔ̃a toto vɛ nye nu vevi aɖe le nusiwo wobla ɖe agba me ƒe ŋutinya me. Blog sia ku nu me tso nutovɛla veviwo kple woƒe akpa si wowɔ le pepakotoku ƒe mɔ̃a ƒe wɔwɔ me ŋu, si te gbe ɖe nu yeyewo kple ŋgɔyiyi siwo trɔ asi le egbegbe pepa kotoku wɔwɔ ŋu dzi.
Kpɔkplɔyiɖeme
Pepa kotokuwo le vevie ŋutɔ le egbegbe nubablɛwo me. Wonye nusiwo me wogblẽa nu le o, wonɔa anyi didina, eye woate ŋu azã wo le mɔ vovovowo nu. Gake amekae to mɔ̃ si wotsɔ ƒoa pepa dzi vɛ? Nu yeye sia trɔ alesi míezãa pepakotokuwo hewɔa woe.
Vevienyenye si le pepakotokua ŋu le egbegbe nubablɛwo me .
Pepa kotokuwo le vevie ŋutɔ na dɔwɔƒe vovovowo. Wonaa mɔnu si li tegbee si woatsɔ aɖɔli aŋekotokuwoe. Asitsaha geɖe lɔ̃a pepakotokuwo hena woƒe nutome ƒe viɖewo. Wogblẽa nu le nugbagbewo ŋu, woate ŋu azã wo ake, eye zi geɖe la, wotsɔa nunɔamesi yeyewo wɔa woe.
Nutovɛla veviwo kple woƒe nudzɔdzɔwo ŋuti nyatakaka .
Nutovɛla etɔ̃ ɖe dzesi le pepakotoku ƒe mɔ̃a ƒe ŋutinya me:
Francis Wolle : Eto pepakotoku gbãtɔ vɛ le ƒe 1852. Eƒe mɔ̃a wɔ kotoku bɔbɔe siwo le abe agbalẽkotoku ene.
Margaret Knight : Wonyae be 'Paper Bag Queen,' Ewɔ mɔ̃ aɖe le ƒe 1868 me si wɔ flat-bottom bags, siwo wɔa dɔ wu na zazã geɖe.
Charles Stilwell : Le ƒe 1883 me la, ewɔ mɔ̃ aɖe si wɔa akplo siwo woate ŋu abla bɔbɔe, si naa nudzraɖoƒe kple ʋuɖoɖo nyona ɖe edzi.
Nu yeye wɔla gbãtɔ: Francis Wolle .
Francis Wolle ƒe megbenyawo .
Francis Wolle nye sukunufiala tso Pennsylvania. Alesi wòdzroa eɖokui le nuwo wɔwɔ le wo ɖokui si kple mɔ̃ siwo wotsɔ wɔa mɔ̃woe me na wòva to nu yeyewo vɛ. Le ƒe 1852 me la, eto mɔ̃ gbãtɔ si wotsɔa pepa wɔe vɛ. Mɔ̃ sia wɔ pepakotoku bɔbɔe siwo le abe agbalẽkotokuwo ene. Wolle ƒe nutovɛa nye afɔɖeɖe ɖedzesi aɖe le nusiwo wobla ɖe agba me ƒe ŋutinya me. Anɔ eme be eƒe nufiafia ŋuti nunya kpɔ ŋusẽ ɖe eƒe mɔnu si wòzãna tsɔ kpɔa kuxiwo gbɔe dzi. Etsɔ eƒe sukudede ƒe ŋutetewo tsaka kple eƒe didi vevie ɖe mɔ̃ɖaŋununya ŋu, si ʋu mɔ na ŋgɔyiyi siwo ava le etsɔme le pepakotokuwo wɔwɔ me.
Pepa kotoku me mɔ̃ gbãtɔ (ƒe 1852) .
Francis Wolle to pepakotoku gbãtɔ vɛ le ƒe 1852. Mɔ̃ sia trɔ alesi wowɔ akploe, si wɔe be wotsɔ pepakotoku bɔbɔe siwo le abe agbalẽkotoku ene la wɔ. Ezã agbalẽ xatsaxatsa ƒe pepa tsɔ wɔ ewɔwɔ ƒe ɖoɖoa wòanyo ɖe edzi.
Alesi Wolle ƒe mɔ̃a wɔ dɔe .
Mɔ̃a tsɔ pepa si woxatsa ɖe agbalẽ dzi la na eɖokui le eɖokui si wòzua mɔ̃ siwo wotsɔ lãa nu kple wo bablae. Mɔ̃ siawo trɔ asi le pepaa ŋu wòzu akplo. Dɔwɔwɔa wɔ dɔ nyuie, eye wowɔ atike si mewɔa tɔtrɔ o eye kakaɖedzi le eŋu. Wolle ƒe nutovɛa na akplo wɔwɔ ƒe ɖoɖoa dzi ɖe edzi ŋutɔ ne wotsɔe sɔ kple asinudɔwɔwɔwo.
Union Paper Bag Machine Company ɖoɖo anyi .
Le eƒe nutovɛa megbe la, Wolle kple nɔviaŋutsu ɖo Union Paper Bag Machine Company. Dɔwɔƒe sia ƒe susu nɔ pepakotokuwo wɔwɔ kple wo dzadzra ŋu. Ewɔ akpa vevi aɖe le pepakotokuwo xɔxɔ me be woazã wo le mɔ vovovowo nu. Woƒe dzidzedzekpɔkpɔa ɖe alesi Wolle ƒe nutovɛa wɔa dɔe kple alesi wòwɔa dɔ nyuie la fia, si ʋu mɔ na ŋgɔyiyi siwo woawɔ le etsɔme le pepakotoku me mɔ̃ɖaŋununya me.
The Paper Bag Fianyɔnu: Margaret Knight .
Margaret Knight ƒe megbenyawo .
Margaret Knight, si woyɔna zi geɖe be 'Paper Bag Queen,' nye nutovɛla yeye aɖe. Wodzii le ƒe 1838 me, eye wòɖe aɖaŋu aɖe fia le mɔ̃ siwo ŋu viɖe le wɔwɔ me tso eƒe ɖevime ke. Hafi wòato pepakotokua vɛ la, ewɔ nu bubu geɖe siwo woto vɛ, siwo dometɔ aɖewoe nye mɔ̃ aɖe si dzi woato akpɔ avɔlɔ̃nuwo. Eƒe susu si to vɛ la na wòwɔ dɔ le Columbia Paper Bag Company, afisi wòwɔ eƒe akpa vevitɔ kekeake le.
Pepa kotoku si le anyigba gbadzaa (ƒe 1868) .
Le ƒe 1868 me la, Knight to mɔ̃ aɖe vɛ si me wowɔa pepakotoku siwo le gbadzaa le. Aɖaŋu sia nye tɔtrɔ gã aɖe elabena ena akploawo tsi tre ɖe tsitrenu, si wɔe be woate ŋu awɔ dɔ nyuie wu na zazã vovovowo. Eƒe mɔ̃a ƒoa pepaa le eɖokui si hetsɔa aŋe ƒoae, si wɔnɛ be akplo siwo sesẽ eye woate ŋu aka ɖe wo dzi la wɔa dɔ nyuie.
Alesi Knight ƒe mɔ̃a wɔ dɔe .
Mɔ̃a lãa pepaa, ƒoae, eye wòtsɔa aŋe ƒoae le mɔ si me womeɖea asi le o nu. Ewɔ akplo si le gbadzaa, si nu sẽ wu eye wòte ŋu wɔa dɔ vovovowo wu akplo siwo wotu ɖe agbalẽkotokuwo ƒe atsyã nu do ŋgɔ. Nu yeye sia na pepakotokuwo ƒe dɔwɔwɔ nyo ɖe edzi ŋutɔ.
Senyawo ƒe Aʋawɔwɔ ɖe Eƒe Dɔwɔgbalẽvi Ŋu (ƒe 1871) .
Knight dze ŋgɔ senya aɖe be yeaxɔ yeƒe gomenɔamesi le ƒe 1871 me. Knight ʋli eƒe gomenɔamesi ta dzidzedzetɔe, eye wòɖo kpe eƒe mɔ̃a ƒe gɔmedzedze kple akpa si wòwɔna abe eƒe nutovɛla ene dzi. Aʋadziɖuɖu sia ɖe dzesi ŋutɔ na nyɔnu nutovɛlawo ɣemaɣi.
Ŋusẽ si eƒe nutovɛa kpɔ ɖe pepa kotoku dɔwɔƒewo dzi .
Knight ƒe agbalẽkotoku si le gbadzaa si le gbadzaa la kpɔ ŋusẽ gã aɖe ɖe dɔwɔƒea dzi. Ena woate ŋu awɔ pepakotoku siwo nɔa anyi didina eye woate ŋu awɔ dɔ le agbɔsɔsɔ me. Eƒe nutovɛa ɖo dzidzenu na etsɔme ŋgɔyiyiwo le pepa kotokuwo wɔwɔ me. Alesi wowɔe le anyigba gbadza dzi la va zu nusi bɔ, si wozãna geɖe le asiƒleƒewo, nuɖuɖudzraƒewo, kple akpa bubuwo me.
Margaret Knight ƒe nudzɔdzɔwo na pepakotokuwo ƒe dɔwɔƒea nye nu yeyewo. Eƒe nu yeyewo dodo ɖe ŋgɔ ƒe gbɔgbɔ kple tameɖoɖo kplikpaa ʋu mɔ na ŋgɔyiyi siwo ava le etsɔme le nubablɛwo ƒe mɔ̃ɖaŋununya me.
Nutovɛla: Charles Stilwell
Charles Stilwell ƒe megbenyawo .
Charles Stilwell nye mɔ̃ɖaŋudɔwɔla si si aɖaŋu le be wòato nu yeyewo vɛ. Ekpɔ seɖoƒe siwo le pepakotoku ƒe nɔnɔme siwo li fifia ŋu dze sii eye eƒe taɖodzinue nye be yeana wo nanyo ɖe edzi. Eƒe mɔ̃ɖaŋuŋutinunya na aɖaŋu be wòawɔ egbɔkpɔnu yeyewo le nubablɛwo me.
Pepa ƒe Akplo ƒe Mɔ̃ si Woxatsa (ƒe 1883) .
Le ƒe 1883 me la, Stilwell to pepakotoku si woxatsa ɖe eŋu la vɛ. Mɔ̃ sia wɔa akplo siwo me wodzraa nu ɖo bɔbɔe hetsɔa wo yinae. Aɖaŋu si wowɔ la na woxatsa akploawo ɖe anyigba, eye woxɔa teƒe ʋɛ aɖewo eye wònana wosɔna na dɔwɔƒewo kple nuƒlelawo wu.
Alesi Stilwell ƒe mɔ̃a wɔ dɔe .
Stilwell ƒe mɔ̃a zã lãɖeɖe kple agbalẽxatsaxatsa siwo sɔ pɛpɛpɛ ɖe wo nɔewo yome tsɔ wɔ akplo si le gbadzaa si woate ŋu abla bɔbɔe. Aɖaŋu sia na nudzraɖoƒe kple wo ŋudɔwɔwɔ nyuie nyo ɖe edzi, si wɔe be wònye tiatia si ame geɖe lɔ̃na na dɔwɔƒe geɖe.
Vevienyenye si le eƒe aɖaŋu si ŋu woɖe mɔ ɖo ŋu .
Stilwell ƒe aɖaŋu si ŋu woɖe mɔ ɖo la ɖe dzesi ŋutɔ elabena eƒo nu tso nya ŋutɔŋutɔ siwo ku ɖe pepakotokuwo zazã ŋu gbɔ. Aɖaŋu si woate ŋu abla la na akploawo te ŋu trɔna ɖe nɔnɔme vovovowo ŋu wu eye wozãnɛ le mɔ vovovowo nu. Nu yeye sia kpe ɖe eŋu woɖo dzidzenu na pepakotoku ƒe nɔnɔme siwo ava va eye wòkpe asi ɖe pepakotokuwo zazã le afisiafi ŋu le dɔ vovovowo wɔwɔ me.
Charles Stilwell ƒe akpa siwo wòwɔ le pepakotoku ƒe mɔ̃ɖaŋununya me la nɔ vevie ŋutɔ. Eƒe kuxiwo gbɔ kpɔnu siwo woto vɛ la na pepakotokuwo ƒe dɔwɔwɔ kple woƒe nyonyome nyo ɖe edzi, si ɖe vi na adzɔnuwo wɔlawo kple nuƒlelawo siaa.
Mɔ̃ɖaŋununya ƒe Ŋgɔyiyi le Pepa Akplo Mɔ̃wo Me .
Nusiwo dzɔ le gɔmedzedzea me .
Tso Francis Wolle ƒe gɔmedzedze va ɖo Charles Stilwell ƒe nu yeyewo dzi la, mɔ̃ siwo wotsɔa pepa wɔe la kpɔ ŋgɔyiyi ɖedzesi aɖe. Wolle ƒe ƒe 1852 ƒe mɔ̃a wɔ akplo bɔbɔe siwo le abe agbalẽkotoku ene. Margaret Knight ƒe ƒe 1868 ƒe nutovɛa to akplo siwo le anyigba gbadzaa me vɛ, si na be woate ŋu awɔ dɔ nyuie wu. Le ƒe 1883 me la, Stilwell ƒe pepakotoku si woxatsa ɖe mɔ̃ dzi na nudzraɖoƒe kple etsɔtsɔ yi teƒe bubuwo nɔa bɔbɔe wu. Nutovɛla siawo dometɔ ɖesiaɖe kpe asi ɖe pepa dzi kotoku me mɔ̃ɖaŋununya ƒe tɔtrɔ ŋu.
Egbegbe pepa akplo mɔ̃wo .
Egbea la, mɔ̃ siwo wotsɔa pepa wɔe la de ŋgɔ ŋutɔ. Egbegbe mɔ̃wo ɖea nuwo wɔwɔ le wo ɖokui si ƒe ɖoɖo kɔkɔwo fiana, si wɔnɛ be wowɔa wo nyuie. Woate ŋu awɔ akplo ƒomevi vovovowo, tso gbadzaƒe-gɔme dzi va ɖo esiwo me ʋuʋudedi le dzi, nuɖuɖu nana wo dzi va ɖo nuhiahiã vovovowo dzi. Mɔ̃ siawo hã te ŋu wɔa dɔ vovovowo ŋutɔ, woate ŋu akpɔ pepa ƒe hatsotso vovovowo kple woƒe titrime gbɔ. Automation na be nuwɔwɔ kabakaba kple nuwɔwɔ ɖekae dzi ɖe edzi, si ɖea dɔwɔlawo ƒe gazazã dzi kpɔtɔna eye wònaa woƒe nyonyome nyona ɖe edzi.
Nutoa me ŋu bubu .
Nutome ƒe ŋgɔyiyi va zu nu vevi aɖe si ŋu wotsia dzi ɖo le pepakotokuwo wɔwɔ me. Zi geɖe la, egbegbe mɔ̃wo zãa nusiwo me wogblẽa nu le o abe pepa siwo wogbugbɔ zã ene. Wotrɔ asi le wo ŋu be woaɖe gbeɖuɖɔ kple ŋusẽzazã dzi akpɔtɔ. Trɔtrɔ yi dɔwɔwɔ siwo li tegbee gbɔ kpena ɖe ame ŋu be woaɖe pepakotokuwo wɔwɔ ƒe afɔɖoƒe si le nutome dzi akpɔtɔ. Ŋgɔyiyi siawo kpɔa egbɔ be pepakotokuwo gakpɔtɔ nye mɔnu bubu si ate ŋu awɔ dɔ, si me gblẽa nu le nutome ŋu o si woate ŋu azã ɖe aŋekotokuwo teƒe, si doa alɔ agbagbadzedze be woaɖe ɖiƒoƒo dzi akpɔtɔ le xexeame katã eye woado nusiwo li tegbee ɖe ŋgɔ.
Mɔ̃ɖaŋununya ƒe ŋgɔyiyi siwo wowɔ le pepakotokumɔ̃wo me la ɖe alesi wòle vevie be woawɔ nu yeyewo le dɔwɔwɔ nyuie kple nusiwo anɔ anyi ɖaa le nubablawo me gbɔ ɖoɖo me la fia.
Nyanuwuwuw
Nutovɛla veviwo kple woƒe nudzɔdzɔwo gbugbɔgagblɔ .
Nutovɛla etɔ̃ ɖe dzesi le pepakotoku ƒe mɔ̃a ƒe ŋutinya me. Francis Wolle to pepakotoku gbãtɔ vɛ le ƒe 1852 me, eye wòwɔ kotoku bɔbɔe siwo le abe agbalẽkotoku ene. Margaret Knight, si woyɔna be 'Paper Bag Queen,' to mɔ̃ aɖe vɛ le ƒe 1868 me si wɔ akplo siwo le gbadzaa, si trɔ asi le dɔwɔƒea ŋu. Charles Stilwell ƒe ƒe 1883 ƒe Pepa Bag mɔ̃ si woxatsa la toto vɛ na wodzrae ɖo hetsɔe yi teƒe bubu nyuie wu.
Ŋusẽ si woƒe nu yeyewo kpɔ ɖe nubablɛwo ƒe dɔwɔƒewo dzi tegbee .
Wolle, Knight, kple Stilwell ƒe nudzɔdzɔwo kpɔ ŋusẽ ɖe nubablɛwo ƒe dɔwɔƒea dzi tegbee. Woƒe nu yeyewo na pepakotokuwo ƒe dɔwɔwɔ kple wo wɔwɔ nyuie nyo ɖe edzi. Ŋgɔyiyi siawo na pepakotokuwo nye tiatia si ŋu viɖe le eye ame geɖe lɔ̃a zazã le dɔ vovovowo wɔwɔ me. Egbea la, wozãa pepakotokuwo le asiƒleƒewo, nuɖuɖudzraƒewo, kple dɔwɔƒe bubuwo me le teƒe geɖe, le woƒe agbagbadzedze be yewoaɖe mɔ ɖe wo ŋu ta.
Etsɔme ƒe nɔnɔmewo le pepakotokuwo wɔwɔ me .
Ne míelé ŋku ɖe ŋgɔgbe ŋu la, pepakotokuwo wɔwɔ yi edzi le tɔtrɔm. Egbegbe mɔ̃wo léa ŋku ɖe nuwo wɔwɔ le wo ɖokui si, dɔwɔwɔ nyuie, kple alesi woate ŋu awɔ nu vovovowoe ŋu. Wote gbe ɖe nusiwo me wogblẽa nu le o zazã kple ɖoɖo siwo li tegbee zazã dzi le dzidzim ɖe edzi. Anɔ eme be nu yeyewo dodo ɖe ŋgɔ le mɔ̃ɖaŋununya me ana agbalẽkotokuwo wɔwɔ ƒe ŋutetewo kple nutome ƒe viɖewo nanyo ɖe edzi. Esi nusiwo li tegbee va le vevie wu la, wole mɔ kpɔm be agbalẽkotoku me kuxiwo gbɔ kpɔnu deŋgɔ siwo me gblẽa nu le nutome ŋu o ƒe didi adzi ɖe edzi.
